Teatr

Jiriego Havelki – reżysera, aktora i dramatopisarza zza naszej południowej granicy. W roku 2017 napisał komedię, obecnie przygotowaną na deskach sceny Krystyny Jandy. Lekko dopasowana do realiów polskich jest genialnym obrazem społecznych relacji małej wspólnoty. A właśnie w niej odbija się kontrast całego społeczeństwa – różnorodności poglądów i postaw. Havelka jest mistrzem obserwacji, perfekcyjnie różnicuje ludzkie typy i charaktery mentalności obywateli dawnego bloku wschodniego.

Poznawanie sekretnego życia naszych wielkich Polaków jest niezwykle fascynujące i atrakcyjne dla twórców jak i dla odbiorców. Czytamy kolorową prasę, internetowego pudelka, a także publikacje książkowe. W mojej bibliotece szczególne miejsce zajmuje pozycja Joanny Siedleckiej Obława. Losy pisarzy represjonowanych, w której autorka niczym detektyw śledzi dzieje między innymi Zawieyskiego, Wańkowicza czy Jasienicy. Ta opowieść to nie tylko akta służby bezpieczeństwa, ale także smaczki codziennego życia bohemy Polski Ludowej.

Mamy lipiec 2020 roku. Zakończył się najdziwniejszy sezon teatralny mojego życia. Zaczynało się wspaniale, jak każdego roku – planami, zapowiedziami i sensacjami. Potem nastał marzec 2020 i wszystko się odwróciło do góry nogami. Pandemia, odizolowanie, zamknięcie. Ale to wszystko nie przeszkodziło, aby teatr nadal pozostał, w innej, ograniczonej formie. I wreszcie, na szczęście przedstawienia i scena powróciła w kontakcie bezpośrednim.

Największym niewypałem jest tekst. Owszem jest w nim trochę dowcipu, prosta historia o parze, która otrzymuje luksusowy pobyt w nadmorskim hotelu, gdzie dochodzi do zadziwiających i zaskakujących zdarzeń. Jakub podporządkowuje się ludzkiej grze, jego partnerka Wera chce być niezależna i nie poddaje się schematyzmowi oraz systemowi miejsca. Pragnie uciec, bowiem jest przekonana, że nie pasuje do tego świata pozorów i sztucznych min – malowanego, pozorowanego dobrobytu. Jednak pozostanie sobą skutkuje unicestwieniem i wymaga ofiar. I jest to nawet logika słuszna – zestawienie dwóch światów społecznych: ludzi z klasy średniej i pseudo elity, ale w opowieści węgierskiej (scenariusz jest autorstwa Schillinga, Juli Jakab i Evy Zabezsinszkij) mamy do czynienia z niewypałem dramaturgicznym.

Polityka tu i polityka tam. Niespodziewanie rzeczywistość społeczna złączyła się z fikcją teatralną. Bowiem niemal równolegle, z biegnącą kampanią wyborczą na urząd Prezydenta naszego kraju i faktycznie z dniem elekcji, odbyła się premiera Kariery Nikodema Dyzmy w toruńskim teatrze Horzycy. Niby nic nie znaczący gest, …

Nareszcie! Wróciliśmy do teatru. Pierwsze sceny otworzyły swoje sale dla publiczności. I pojawiły się premiery. Najciekawsze, że nie w dużych centrach Warszawie czy Krakowie, ale lokalnie w tych interesujących punktach na teatralnej mapie. Do nich, w tym sezonie, należy bez wątpienia scena gnieźnieńska. Tu powstały ważne spektakle ostatnich miesięcy: Historia przemocy, jakże dziś aktualna i potrzebna oraz pełne bólu i goryczy Królowa. Freddie – jestem legendą. Na zwieńczenie sezonu zrealizowano I tak nikt mi nie uwierzy autorstwa Jolanty Janiczak i w reżyserii Wiktora Rubina. Wstrząsająca historia sprzed wieków o Barbarze Zdunk, ostatniej kobiecie spalonej na stosie, jest niezwykle interesującym eposem o kobiecie i kobiecości. Ale również winie i odpowiedzialności. Pożądaniu i rządzy miłości, która kończy się tragicznie – cierpieniem, wykorzystaniem i codziennym znojem gwałtu wobec zaniku człowieczeństwa.